Chronimy bociana białego na Mazowszu
W grudniu 2016 r. zakończyła się realizacja projektu Przeniesienie zagrożonych gniazd bociana białego Ciconia ciconia na specjalne platformy gniazdowe oraz konserwacja istniejących gniazd. Projekt opracowali i koordynowali pracownicy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Warszawie.
Celem działań było ratowanie zagrożonych gniazd bociana białego oraz przeciwdziałanie konfliktom wynikającym z uciążliwego dla człowieka sąsiedztwa tych ptaków.
Realizacja projektu w 2016 r. obejmowała:
- umieszczenie na słupach linii energetycznych 27 specjalnych platform gniazdowych;
- postawienie 17 wolnostojących słupów z platformą gniazdową;
- przeprowadzenie w 5 przypadkach działań zapewniających bezpieczeństwo i ułatwiających dostęp do istniejących gniazd.
Dzięki wsparciu finansowemu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie działania ukierunkowane na ochronę mazowieckiej populacji bocianów są realizowane konsekwentnie od ośmiu lat. Gniazda wymagające działań typowane są na podstawie wniosków składanych przez właścicieli posesji lub w oparciu o obserwacje pracowników Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Warszawie podczas wizji terenowych. Prace prowadzone są w dwóch etapach – na wiosnę przed przylotem bocianów, a następnie na jesieni z wykorzystaniem aktualnych informacji o stopniu zasiedlenia gniazd w danym roku oraz potencjalnych zagrożeniach.
Najczęściej działań ochronnych wymagają gniazda znajdujące się na słupach energetycznych lub bezpośrednio na przewodach. Taka lokalizacja grozi z jednej strony awariami linii energetycznej, zaś z drugiej stanowi niebezpieczeństwo dla młodych bocianów, które podczas nauki latania często giną porażone prądem. W takiej sytuacji instalowana jest na podwyższeniu bezpieczna platforma gniazdowa wymoszczona materiałem ze starego gniazda. Gniazda zagrożone ze względu na bezpośrednie sąsiedztwo linii energetycznej zabezpieczono w ten sposób m.in. w gminach Poświętne, Gostynin, Jadów, Klembów, Długosiodło, Nowe Miasto, Dobre, Dąbrówka, Chorzele, Korytnica, Jaktorów, Rząśnik i Czerwin.
Wiele zgłoszeń dotyczy gniazd znajdujących się na niestabilnych, zniszczonych słupach, martwych, spróchniałych drzewach, czynnych kominach lub też budynkach, które są przeznaczone do rozbiórki. Takie gniazda przenoszone są zazwyczaj na nowy, wolnostojący drewniany słup, na którym znajduje się platforma gniazdowa. Wysokość słupa dobierana jest indywidualnie w zależności od tego, na jakiej wysokości znajdowało się pierwotnie gniazdo. Tego typu działania zrealizowano m.in. w gminach Dąbrówka, Czerwińsk, Iłża, Radzymin, Sikórz, Wodynie, Mordy, Magnuszew, Biała, Strachówek, Bielsk, Gostynin i Korczew.
Część gniazd podlega konserwacji m.in. poprzez usunięcie nadmiaru materiału (którego waga może dochodzić do 1 tony) lub przycięcie gałęzi w celu umożliwienia dolotu, w przypadku gniazd zlokalizowanych na drzewach.
W 2017 r. planowane są kolejne działania dotyczące ochrony zagrożonych gniazd bociana białego.
Projekt Przeniesienie zagrożonych gniazd bociana białego Ciconia ciconia na specjalne platformy gniazdowe oraz konserwacja istniejących gniazd został dofinansowany przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie.