Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Warszawie zrealizowała w 2016 r. siódmą już edycję projektu pn. Czynna ochrona populacji cietrzewia Tetrao tetrix na Równinie Kurpiowskiej w granicach województwa mazowieckiego. Jednym z jego elementów jest monitoring populacji, dzięki czemu wiadomo, że wiosną 2016 r. na Mazowszu było co najmniej dziewięć samców cietrzewia. Oznacza to, że w ostatnich latach liczebność tej lokalnej populacji wzrosła ponad dwukrotnie.

Cietrzew objęty jest ścisłą ochroną gatunkową, jest także wpisany do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt i wymieniony w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej. Jedną z form ochrony tego gatunku jest regulacja liczebności zwierząt mających wpływ na jego populację, czyli drapieżników. Dlatego też konsekwentnie od kilku lat na obszarze objętym projektem prowadzony jest odstrzał ssaków drapieżnych – głównie lisów. Skuteczność tych zabiegów była możliwa dzięki nawiązaniu współpracy z miejscowym kołem łowieckim.

W ramach projektu regularnie pozyskiwane są także informacje pochodzące z monitoringu populacji (dwie kontrole wiosenne, jesienna oraz zimowa), które pozwalają analizować skuteczność podejmowanych działań. Wyniki monitoringu oraz obserwacje pracowników Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Warszawie, myśliwych i leśników wskazują, że liczebność cietrzewi w okresie realizacji projektu wzrosła ponad dwukrotnie, co jest ewenementem w skali kraju, gdyż pozostałe populacje notują duży spadek. Realizowane przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Warszawie działania pokazują, że za pomocą niewielkich środków finansowych można skutecznie chronić cietrzewia.

Obecnie większość ostoi cietrzewia w Polsce jest już silnie izolowana przestrzennie. Wyniki badań genetycznych uzyskane przez Polskie Towarzystwo Ochrony Ptaków, w ramach projektu poświęconego ochronie cietrzewi w Puszczy Knyszyńskiej, wskazują że kurpiowska populacja charakteryzuje się wyjątkowo niską zmiennością genetyczną. W związku z tym planowane są wsiedlenia cietrzewi na tym terenie, co wzbogaci pulę genetyczną i oddali ewentualne zagrożenia związane z chowem wsobnym.

Projekt pn.  Czynna ochrona populacji cietrzewia Tetrao tetrix na Równinie Kurpiowskiej w granicach województwa mazowieckiego został dofinansowany przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie.