Rezerwat przyrody Sołtysek został powołany w 1969 r. zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego. Jego powierzchnia wynosiła 10,47 ha, a celem ochrony było zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych stanowiska modrzewnicy północnej Chamedafne calyculata.

Przeprowadzona na zlecenie Polskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków inwentaryzacja szaty roślinnej terenów przyległych do rezerwatu przyrody Sołtysek, wykazała, że posiadają one wysokie walory przyrodnicze i jednocześnie funkcjonalnie związane są z ekosystemem torfowiska, chronionym częściowo jako rezerwat przyrody. Rezerwat Sołtysek w pierwotnych granicach obejmował tyko część złoża torfowego, którego większość porasta sosnowy bór bagienny (Vaccinio uliginosi-Pinetum) oraz sosnowo-brzozowy las bagienny (Dryopteridi thelypteridis-Betuletum pubescentis). Poza rezerwatem pozostawała natomiast bardzo cenna, południowa część torfowiska o otwartym charakterze, gdzie roślinność tworzą fitocenozy Sphagno-Caricetum rostratae oraz Menyantho trifoliatae-Sphagnetum teretis. Obszar ten charakteryzuje się dużym bogactwem flory torfowiskowej i nagromadzeniem rzadkich oraz ginących gatunków takich jak: drabinowiec mroczny Cinclidium stygium, błotniczek wełnisty Helodium blandowii, haczykowiec błyszczący Hamatocaulis vernicosus, chamedafne północna Chamaedaphne calyculata, turzyca strunowa Carex chordorrhiza, turzyca bagienna Carex limosa, bagnica torfowa Scheuchzeria palustris oraz brzoza niska Betula humilis. Poza rezerwatem znajdowała się większość populacji modrzewnicy północnej – gatunku, dla ochrony którego utworzono rezerwat Sołtysek.

Za włączeniem do rezerwatu dużych powierzchni sosnowego boru bagiennego przemawiały przede wszystkim jednak względy hydrologiczne. Siedlisko to obejmuje powierzchnie złoża torfowego, który stanowi ważny rezerwuar wody i występujące tu uwarunkowania hydrologiczne mają ścisły związek z otwartym torfowiskiem. Ochrona tego siedliska jest warunkiem koniecznym dla zachowania całego ekosystemu torfowiskowego, w tym najcenniejszych z przyrod­niczego punktu widzenia, torfowisk otwartych. W północnej części terenu włączonego ww. zarządzeniem do rezerwatu Sołtysek dużą powierzchnię zajmują fitocenozy sosnowo-brzozowego lasu bagiennego (Dryopteridi thetypteridis-Betuletum pubescentis). Za ich włączeniem do rezerwatu, podobnie jak w przypadku sosnowego boru bagiennego, przemawiły względy hydrologiczne, gdyż siedlisko to związane jest z występowaniem złóż torfowych. Jest to priorytetowe siedlisko przyrodnicze z I załącznika Dyrektywy Siedliskowej, którego tylko niewielka powierzchnia znajdowała się dotychczas w granicach rezerwatu. Jak wynika z przeprowa­dzonej inwentaryzacji, sosnowo-brzozowy las bagienny jest najbogatszą florystycznie fitocenozą w tym obiekcie i w związku z tym ważną ostoją różnorodności biologicznej. Ponadto w jej obrębie zostały stwierdzone po raz pierwszy dla Warmii i Mazur stanowiska dwóch bardzo rzadkich dla flory Polski gatunków roślin, tj. torfowca Wulfa Sphagnum wulfianum i manny prążkowanej Glyceria striata.

Wyniki tych badań stały się podstawą do podjęcia działań w celu poszerzenia granic rezerwatu przyrody Sołtysek. Obecnie całkowita powierzchnia rezerwatu, położonego w gminie Pasym, powiat szczycieński, wynosi 38,60 ha. Dokonano również zmiany celu ochrony rezerwatu, uznając za niego zachowanie cennego torfowiska wraz z przyległymi borami i lasami bagiennymi oraz stanowisk modrzewnicy północnej Chamaedaphne calyculata, brzozy niskiej Betula humilis, haczykowca błyszczącego Hamatocaulis vernicosus i innych zagrożonych gatunków roślin torfowiskowych.

6 maja 2016 r. weszło w życie zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie, w sprawie rezerwatu przyrody Sołtysek. Z treścią dokumentu można zapoznać się w Biuletynie Informacji Publicznej Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska  w Olsztynie.

Zarządzenie Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie z dnia 21 kwietnia 2016 r. w sprawie rezerwatu przyrody "Sołtysek".