Wyniki konkursu na Polską Nagrodę Krajobrazową
W związku z rozpoczęciem III edycji konkursu o Nagrodę Krajobrazową Rady Europy, Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w dniu 12 czerwca br. ogłosiła Konkurs na Polską Nagrodę Krajobrazową pn. Krajobrazowe inspiracje.
Celem konkursu było wyłonienie polskiej kandydatury do konkursu o Nagrodę Krajobrazową Rady Europy, która zostanie przekazana do Sekretariatu Generalnego Rady Europy, celem wzięcia udziału w III edycji konkursu o Nagrodę Krajobrazową Rady Europy.
Nagroda Krajobrazowa Rady Europy przyznawana jest zgodnie z art. 11 Europejskiej Konwencji Krajobrazowej. Zgodnie z tym artykułem, Komitet Ministrów Rady Europy w dniu 20 lutego 2008 r. przyjął rezolucję CM/Res (2008) 3 o zasadach regulujących przyznanie Nagrody Krajobrazowej.
Konkurs skierowany był do władz lokalnych lub regionalnych oraz ich stowarzyszeń, jak również organizacji pozarządowych, które podjęły przykładowe działania związane z ochroną lub/i zarządzaniem krajobrazem, z udziałem lokalnej społeczności.
Konkurs jest elementem wdrażania Europejskiej Konwencji Krajobrazowej i ma na celu podniesienie świadomości społeczeństwa w zakresie stosowania dobrych praktyk krajobrazowych.
W związku z tym, projekt, który wygra konkurs, a także inne projekty spełniające kryteria zawarte w załączniku do ww. rezolucji Komitetu Ministrów Rady Europy, będą promowane przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska, jako przykład zrównoważonej polityki krajobrazowej wdrażającej zapisy Europejskiej Konwencji Krajobrazowej.
Jury w składzie:
- dr hab. Barbara Szulczewska, prof. Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawa;
- dr hab. inż. arch. Zbigniew Myczkowski, prof. Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki;
- dr inż. Przemysław Wolski, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie;
- Małgorzata Opęchowska - starszy specjalista w Wydziale Obszarów, Siedlisk Chronionych i Krajobrazu Departamentu Ochrony Przyrody w Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.
zapoznało się i przeanalizowało zgłoszone w Konkursie projekty:
- „Ochrona i promocja wartości przyrodniczych doliny rzeki Kosówki w granicach Radomia – utworzenie Obszaru chronionego Krajobrazu „Dolina Kosówki” – projekt zgłoszony przez Klub Przyrodników Regionu Radomskiego,
- „Zachowanie wartości krajobrazowych i ekologicznych doliny nizinnej rzeki Szprotawa – użytek ekologiczny Przemkowskie Bagno – Przemkowski Park Krajobrazowy” – projekt zgłoszony przez Dolnośląski Zespół Parków Krajobrazowych.
Jury przyznało Polską Nagrodę Krajobrazową 2012 Dolnośląskiemu Zespołowi Parków Krajobrazowych za projekt: „Zachowanie wartości krajobrazowych i ekologicznych doliny nizinnej rzeki Szprotawa – użytek ekologiczny Przemkowskie Bagno – Przemkowski Park Krajobrazowy”.
Jest to wieloletni projekt, w ramach którego realizowane są działania z zakresu czynnej ochrony przyrody i zrównoważonego rozwoju na terenie Przemkowskiego Parku Krajobrazowego, a także użytku ekologicznego „Przemkowskie Bagno” oraz obszaru Natura 2000 „Stawy Przemkowskie”. Dzięki tym działaniom kształtowany i zachowywany jest krajobraz doliny nizinnej rzeki Szprotawy wraz z obszarami wodnymi i wodno-błotnymi w zlewni rzeki Bóbr. W ramach projektu, realizowane są programy rolnośrodowiskowe oraz działania z zakresu ochrony czynnej, a ponadto prowadzone są zajęcia edukacyjne dla dzieci i młodzieży Dolnego Śląska z zakresu ochrony przyrody. Prowadzone są również działania mające na celu aktywizację mniejszości etnicznej Romów w Przemkowie, których celem jest przeciwdziałanie ich marginalizacji i wykluczeniu.
Wybrany projekt spełnia wszystkie kryteria określone w Rezolucji CM / Res (2008) 3 o zasadach regulujących przyznanie Nagrody Krajobrazowej Rady Europy, tzn.:
- wprowadza konkretną formę ochrony, zarządzania i planowania krajobrazu,
- odwołuje się do zasad zrównoważonego rozwoju uwzględniając aspekty środowiskowe, społeczne, gospodarcze, kulturowe i estetyczne,
- wprowadza zrównoważony rozwój pod względem środowiskowym, społecznym, gospodarczym, kulturowym i estetycznym,
- angażuje lokalną społeczność w działania na rzecz kształtowania krajobrazu,
- promuje działania edukacyjne dzieci i młodzieży w zakresie ochrony krajobrazu,
- stanowi wartość wzorcową do naśladowania.
Według opinii jury ostatnie kryterium ma tu szczególne znaczenie, biorąc pod uwagę to, że obecne uregulowania prawne w zakresie ochrony krajobrazu nie zapewniają skutecznej ochrony przestrzeni krajobrazowej. Dolnośląski Zespół Parków Krajobrazowych, pomimo niewystarczających narzędzi, służących ochronie krajobrazu, podejmuje natomiast skuteczne działania ochrony, krajobrazu uwzględniające wymagania przyrodnicze i społeczne.