W sezonie wiosenno-letnim rzeka Rurzyca cieszy się szczególnym zainteresowaniem kajakarzy. Jej rekreacyjne wykorzystanie jako miejsca spływów kajakowych praktykowane jest od wielu lat, jeszcze przed utworzeniem rezerwatu. Turystów sprowadza w te okolice nie tylko piękno natury, ale również chęć odwiedzenia miejsca upamiętniającego pobyt kard. Karola Wojtyły na szlaku wodnym. Mając na uwadze walory krajobrazowe Wielkopolskiej Doliny Rurzycy i jej znaczenie turystyczne, Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Poznaniu zdecydował o wyznaczeniu szlaku wodnego, rowerowego oraz trzech szlaków pieszych. Wykorzystano w tym celu istniejące szlaki turystyczne, wytyczone i oznaczone w terenie przez Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, które są traktami uczęszczanymi od lat.

Ustawa o ochronie przyrody zabrania w rezerwatach przyrody ruchu pieszego, rowerowego, narciarskiego, jazdy konnej wierzchem, z wyjątkiem szlaków i tras narciarskich wyznaczonych przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Zabronione jest także używanie łodzi motorowych, innego sprzętu motorowego, uprawianie sportów wodnych i motorowych, pływanie i żeglowanie, z wyjątkiem akwenów lub szlaków wyznaczonych przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Dlatego z uwagi na walory rezerwatu, istotne dla celów turystycznych i rekreacyjnych, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom społeczeństwa i organizacji turystyczno-krajoznawczych, Regionalny Dyrektor wyznaczył na tym terenie szlaki turystyczne piesze, rowerowy, wodny oraz miejsca cumowania łodzi, przybijania kajaków, spuszczania ich na wodę i wyciągania z wody. Prawne usankcjonowanie szlaków pozwoli na korzystanie z walorów rezerwatu w sposób kontrolowany, bez szkody dla chronionej przyrody, a także umożliwi ich indywidualne odwiedzanie w sposób określony w zarządzeniu, bez obowiązku uzyskiwania każdorazowo zezwolenia Regionalnego Dyrektora.

Jest to największy pod względem powierzchni rezerwat przyrody w województwie wielkopolskim. Jego  obszar obejmuje dolinę rzeki Rurzycy, będącej prawym dopływem Gwdy, na odcinku ok. 20 km. Od północy graniczy z rezerwatem Diabli Skok, a od strony południowej z rezerwatem Smolary. Otoczenie obiektu stanowią rozległe kompleksy lasów gospodarczych. Rurzyca przepływa w granicach rezerwatu przez jeziora: Krąpsko Małe, Krąpsko Długie oraz Trzebieszki.

Rzeka charakteryzuje się głęboko wciętą doliną meandrującą wśród Lasów Wałeckich, trzęsawisk i mokradeł. Jej źródła znajdują się w sąsiednim rezerwacie Diabli Skok. W wielu miejscach w meandrach rzeki utworzyły się wielkopowierzchniowe torfowiska niskie w znacznym stopniu wzbogacone w związki wapnia i magnezu. Specyficzne warunki dopływu wód podziemnych o wysokiej koncentracji węglanu wapnia odzwierciedlają wyjątkowy skład gatunkowy roślin oraz zbiorowisk roślinnych torfowisk będący unikatowym w skali regionu.

Szczególnym elementem krajobrazu rezerwatu są liczne torfowiska źródliskowe wykształcające się, zarówno na dnie doliny, jak i jej zboczach oraz głęboko wciętych bocznych  wąwozach. Wyróżniającą cechą tutejszych jezior są łąki ramienicowe, a do osobliwości nadających szczególny charakter dolnym odcinkom rzeki należą zbiorowiska z osoką aloesowatą. W pasie przybrzeżnym jezior występują typowe zbiorowiska szuwarowe i turzycowiskowe. Rozwinęły się tu szuwary właściwe z dominacją trzciny, oczeretów i manny mielec. Szuwary turzycowe są istotnym elementem roślinności torfotwórczej stanowiące stadium pośrednie wiodące od roślinności wodnej do torfotwórczych mechowisk.

Lasy rezerwatu to głównie bory sosnowe porastające zbocza doliny i przyległe do niej fragmenty wysoczyzny. W warstwie drzew dominuje sosna, sztucznie wprowadzona brzoza brodawkowata i świerk pospolity. Interesujące pod względem fizjonomicznym są bory z obficie występującym jałowcem, pokrywające strome zbocza nad jeziorami. Znaczny udział w tworzeniu drzewostanu rezerwatu mają również lasy liściaste, które zróżnicowane są na buczyny, grądy, łęgi i olsy nadające dolinie Rurzycy puszczański charakter.

Zarządzenie w sprawie wyznaczenia szlaków pieszych, rowerowego i wodnego w rezerwacie przyrody Wielkopolska Dolina Rurzycy